Kunnen we op Mars gekweekte planten veilig eten?

Verschillende groepen waaronder NASA, Elon Musk en Mars-One willen binnen tien tot vijftien jaar mensen naar Mars brengen. Terugkeer naar de maan is al over vijf jaar voorzien. Als we daarheen gaan zal het voor langere tijd zijn. Mensen zullen daar ook moeten eten en wat is dan logischer om je eten ter plekke zelf te verbouwen. In 2013 en 2015 hebben wij twee experimenten uitgevoerd om te onderzoeken of teelt van erwten, radijsjes en tomaten op door NASA geleverde nagemaakte Mars- en maanzand mogelijk was. Het experiment van 2015 leverde de eerste radijzen, erwten, tomaten en rogge op, maar is het ook veilig om ze op te eten?

Waarom?
In de Mars en maanbodem zitten relatief veel zware metalen, die giftig zijn voor de mens, bijvoorbeeld lood, cadmium en arseen. De plant heeft er niet veel last van en groeit gewoon. We weten nog niet of de geoogste vruchten zware metalen bevatten en we weten dus ook nog niet of het veilig is ze te eten. Dat willen we in dit project onderzoeken. Als dit project succesvol is en blijkt dat het veilig is om de planten en vruchten te eten brengt het de reis naar Mars en het verblijf daar weer een stapje dichterbij, net als het vestigen van een min of meer permanente basis op de maan.

Spin-off voor de Aarde
Het onderzoek wordt uitgevoerd voor de Mars- en maanbodem simulanten, maar het geeft ook meer inzicht in de opname van zware metalen door planten in zijn algemeen en is dus ook toepasbaar op aarde. Denk daarbij aan de inzet van planten bij het schoonmaken van met metalen vervuilde bodems of de winning van zeldzame metalen door planten.

Dit project is onderdeel van een groter nog uit te voeren onderzoek naar de teelt van gewassen op Mars en de maan. Dit levert op termijn gesloten systemen op, die ook op aarde kunnen worden toegepast, bijvoorbeeld in woestijnen waar deels vergelijkbare problemen spelen. Dit onderzoek kan dan bijdragen aan teelt van gewassen, bijvoorbeeld in containers, op plekken waar dat nu niet mogelijk is of op plekken waar zich een ramp heeft voorgedaan. Daar kunnen dan heel snel containers heen worden gebracht waarin voedsel wordt gekweekt. Er wordt ook onderzocht hoe het landbouwecosysteem zou kunnen functioneren op Mars en maan. Dit levert ook voor aarde belangrijke inzichten op over landbouwsystemen en de interactie tussen teelt, bodem, bodemleven en bestuivers, die allen nodig zijn voor een succesvolle teelt en niet alleen op de maan of Mars. In het project van 2016 zal Saharazand worden opgenomen als vierde bodemsoort om het onderzoek naar telen van planten in woestijnen te versterken.

Eerder onderzoek
In 2013 is het eerste onderzoek uitgevoerd met veertien verschillende plantensoorten op nagemaakte Mars en maanbodem en aards rivierzand. De plantensoorten waren wilde plantensoorten, klavers en een aantal landbouwgewassen, waaronder rogge en tomaat. In totaal 840 potjes werden met zand gevuld met per potje 5 zaden. Al snel bleek dat op de nagemaakte Marsbodem de planten goed groeiden, op de maanbodem gingen veel planten na te zijn gekiemd dood. Dit kwam vooral door vochttekort en het giftige effect van aluminium. In het tweede experiment hebben we grote bakken gebruikt en gras als groenbemester gebruikt. Hierdoor gingen op zowel de nagemaakte Mars- als maanbodem de planten goed groeien en konden na verloop van tijd rucola, tuinkers, radijs, erwten, rogge en tomaat geoogst worden. De grote vraag is nu kunnen we die ook veilig eten?

Ambassadeurs

Bekend van de regionale kranten; De Rechter van Jesse van Muylwijck:

Uw donatie loopt via het Universiteitsfonds Wageningen. Het fonds heeft de ANBI status.